Kolin Nedir?
Makale İçeriği
Vazgeçilmez besin öğeleri – esansiyel besinler arasında artık kolin de geçiyor. B vitamini gruplamasında sayılan kompleks bir bileşik olarak kısaca tanımlayabiliriz. Tam olarak vitamin veya mineral sayılmıyor.
Yaşamsal vücut işlevlerinin normal biçimde sürmesini sağlayan organik bileşikler içinde kolin de var. 1988 yılında keşfedilen kolin son derece önemli temel besinler arasındadır. Suda çözünen bu bileşik vücudumuzun laboratuvarı sayılan karaciğer tarafından biraz sentezleniyor ama ihtiyaç duyulan kolini alabilmemiz beslenmemize bağlı.
Şimdiye kadar günlük kolin ihtiyacı ne kadar sorusunun yanıtı tam olarak verilmiş değil. Genetik yapı, yaş ve cinsiyet bu miktarı değiştiriyor. Önemli olan bu bileşiği ihtiva eden besinleri alabilmek, sonrasında vücut gereken miktarı düzenliyor. Ama yetişkin kadınların günlük 425 miligram, erkeklerin de 550 miligram koline ihtiyacı var.
Kolin’in Faydaları?
Kolin ne işe yarar dendiği zaman akla hayati önem taşıyan fonksiyonlar geliyor. Örneğin hücre oluşumu, hücre iletişimi, yağların taşınması, sinir sistemi, kas hareketleri, kalp atışlarının düzenlenmesi, beynin sağlıklı gelişmesi, karaciğerin çalışması gibi hususlar birebir kolin ile bağlantılı. Kolin akla kolesterolü getiriyor ve bu doğru bir yaklaşım. Çünkü kolin kolestrolün karaciğerden taşınmasına yardımcı olan bir bileşik ve yeterli miktarda olmazsa kolesterol karaciğerde birikmeye başlıyor ki kolin ne işe yarar sorusunun en bilinen cevabı bu.
Vitamin benzeri bileşiğin vücuttaki miktarı ayrıca menopozda, hamilelik döneminde, alkol alımında, uzun mesafe koşucularda düşüyor. Bu grupta yer alanlar daha çok koline ihtiyaç duyuyorlar. Karaciğerimiz az da olsa kolin salgılayabiliyor ama bu yeterli olmayabilir.
Kolin Ne Kadar Alınmalı?
Bir kişi dengeli besleniyorsa yeteri kadar kolin alıyor demektir. Yumurta, balık, karnabahar, soya fasulyesi, brokoli en iyi kolin kaynakları sayılıyor. Yarım tabak brokolide 24 miligram kolin olduğu tespit edilmiştir. 60-85 yaş arası kişilere günlük 1000 miligramlık bir kolin desteği verildiğinde hafıza kaybı sorunlarında düzelme sağlandığı da görülmüştür. Ayrıca gene kişilerde kaygı bozukluklarının azaldığı araştırmalarda açıklanmıştır. Kolin ile kanser arasındaysa doğrudan bir ilişki tespit edilmiş değildir. Kolinin faydaları nelerdir sorusunun yanıtı bize sağlıklı yaşam için mutlaka gereklidir şeklinde verilmektedir.
Kolin ve Yağlar
Hücre zarlarındaki yağ miktarı ile ilgili olan kolin aslında bir yağ asididir diyerek kolin nedir sorusuna cevap verenler de var. Hücre zarlarının rahatça yağ geçişi yapabilmesi için kendi ağır yağlı yapılarından başka suda çözülebilen bu yağ asidine ihtiyaçları var. Aynı geçişlerin kalp ve beyin gibi organlarda da yaşandığı düşünüldüğünde kolinin vücutta ne kadar çok işe yaradığı açıklanmış olur. Kolin kasların çalışmasında ve aminoasit yapımında da görevlidir.
Kolin Eksikliği
Kolin eksikliği gibi bir durum yorgunluk, kas ve sinir dengesizliği, kanda yağ birikimi (yani kolesterol çoğalması) gibi durumlara neden olur fakat ileri derecede kolin yoksunluğu siroz, karaciğer bozuklukları, beyin fonksiyonlarında azalma, demans (bunama), yüksek derecede anksiyete (kişisel iletişim sorunları) ve büyüme bozuklukları gibi hastalıklara yol açmaktadır.
Kolin eksikliğinde en iyi çözüm sağlıklı beslenmedir. Örneğin büyük boy bir yumurta 125 miligram kadar kolin içerir. Barbunya fasulye gibi baklagiller, süt ve brokoliyi bir kez daha tekrarlıyoruz. Hatta bu besinleri fazla pişirmeden tüketmeye gayret edin. Kolin takviyesi içeren maddelere ise eğer doktor kontrolü altında ya da ağır sporlarla uğraşan sporcu değilseniz itibar etmeyiniz. Sağlıklı ve dengeli beslenme yeterlidir.
Kolin Alımının Zararları
Fazla kolin alımı bulantı veya karın ağrısına neden olur. Vücutta bir balık kokusunun oluşması da alınan kolin takviyelerinin bir sonucu olarak yaşanmaktadır. Kolinin zararları nelerdir konusunu aslında bu fazla alımlar ortaya çıkarmaktadır. Brokoli ve lahana yemek çok daha sağlıklı bir çözüm olacaktır. Hafıza sorunu olanların ciddi bir problem haline gelen unutkanlık gibi durumlarda kolin tüketmeleri gerekir. Kolin tüketiminde son derece önemli olan ve insanların ne kadar alması gerektiği konusu net olarak araştırılmamıştır. Bu yüzden ortalama ne kadar tüketilmesi gerektiği bilinmemektedir.
Yüksek kolin alımının kadınlarda meme kanseri riskini %24 oranında düşürdüğü bilinmektedir. Ancak gene de üst sınır 3500 mg düzeyindedir. Bu yüzden aşırı tüketimi konusunda dikkatli olunması gerekir. Karnabahar, brokoli, karaciğer, balık gibi gıdalardan zengin beslenerek kolin ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.
