Likopen Nedir?
Makale İçeriği
Güçlü bir antioksidan olan likopen en çok domates, karpuz ve pembe greyfurtta bulunuyor. Ayrıca likopen karotenoid ailesinin de bir üyesidir.
En çok domateste bulunan likopen, insan vücudu tarafından üretilmez. Dolayısıyla besinler ya da takviye ürünler ile alınması gerekir. Özellikle cildin yaşlanmasını engelleyen çok önemli bir etkendir likopen. Yalnızca bu yiyeceklerde değil, çeşitli sebze ve meyvelerde bulunan karoten familyasına ait bir pigment-tir.
Araştırmalar sonucunda likopenin ketçap ve salça gibi işlenmiş gıdalarda da bol miktarlarda bulunduğu saptanmıştır. Ancak ketçap ve salçanın içerisindeki likopen miktarı, domateslerin çeşidine ve yetiştikleri toprak yapısına göre de farklılık göstermektedir. Zarar görmüş hücreler üzerinde müthiş bir etkiye sahip olan likopenin faydaları oldukça fazladır.
Likopenin Faydaları Nelerdir?
Kanserden güzelliğe kadar pek çok alanda kullanılan likopenin faydaları, insan sağlığına oldukça fazla. İşte likopenin bilinen en önemli, faydaları,
- Likopen zarar görmüş hücreleri yenilemede üstün bir etki göstermektedir. Bu özelliği sayesinde rahim ağzı kanseri, prostat kanseri, meme kanseri, mide ev akciğer kanserleri üzerinde etkilidir,
- Sindirim sistemi sorunlar üzerinde iyileştirici bir etkiye sahiptir,
- Kalp ve damar hastalıklarından korur,
- Cildin oksijeni daha etkili bir şekilde kullanmasını sağlar ve kırışmayı geciktirir,
- Kanda bulunan kolesterol oranının düşmesini, dengelenmesini sağlar,
- Cildin doğal yollardan bronzlaşmasını sağlar,
- Cilde doğal bir güzellik katar. Macar kadınları domates toplarken aynı zamanda yüzlerine sürerek kalıcı güzelliği bulmuşlardır,
- Astımın azaltılmasına yardımcı olur,
- Kalsiyum ve D vitamini içerdiği için, daha güçlü bir iskelet yapısına sahip olunmasını sağlar,
- Kötü huylu tümörlerin küçülmesinde etkilidir,
Likopen İle İlgili Yapılan Çalışmalar
Dünyanın dört bir yanında likopenin ne olduğu ile ilgili sorusuna ilişkin, pek çok tıbbi ve bilimsel çalışma yapılmıştır. Bu çalışmalar sonucunda da likopen’in insan sağlığı üzerindeki faydaları kanıtlanmıştır. İşte likopen ile ilgili dünya çapında yapılan bazı araştırmalar,
- Tip 2 diyabet hastaları üzerinde kullanılan domates suyunun, kötü huylu kolesterolü düşürdüğü gözlemlenmiştir,
- Prostat kanseri hastalara verilen domates suyunun da prostat hacmini yüzde 25 oranında küçülttüğü gözlemlenmiştir,
- Haftada en az beş porsiyon domates tüketen erkeklerde prostat kanseri riskinin çok daha az olduğu gözlemlenmiştir,
- Likopene ilişkin yapılan en önemli çalışmalardan biri de Amerika Wayne State Üniversitesi’nden geldi. Üniversite bilim insanlarından Prof. Ömer Küçük, prostat kanseri olan 15 erkeğe 3 hafta boyunca likopen vermiştir. Bir süre sonra bu hastaların kanserli tümörlerinde küçülme gözlemlenmiştir. Günde 5 mg likopen alımını destekleyen Küçük, çalışmalar sonunda meyve ve sebzelerde bulunan likopenin tablet şeklinde, ilaç olarak alınabileceğini de savunuyor.
- Yapılan bir başka çalışmaya göre 2 hafta boyunca likopen alımı sayesinde diş etlerinde meydana gelen iltihaplanmanın önlendiği görülmüştür,
- Bir başka araştırmaya bağlı olarak, sıcağa bağlı likopenin yapısında bir bozulmanın yaşanmadığı görülmüştür,
- Bir araştırmaya göre de domatesin pişirilmesi likopen miktarını daha hızlı artırmakta. Hatta zeytinyağı ile domatesin tüketilmesi, likopenin vücut tarafından daha hızlı emilmesini sağlamakta.
Kış Aylarında Tüketilen Domateslerde Likopen Miktarı
Kış aylarında domates tüketmek zararlı değildir. Elbette doğal yollardan elde edilmiş, hormonsuz sera domatesi olduğu sürece. Ancak mevsiminde tüketilen domatesteki likopenin miktarı ile kış aylarında tüketilen domatesin likopenin miktarının aynı olmayacağını da bilmelisiniz.
Kış aylarında taze domatesten alınabilecek likopenin miktarını, yazın kurulmuş domateslerden ya da işlenmemiş salçalardan almak mümkündür. Yapılan araştırmalara göre alerjik faktörler dışında likopenin zararları henüz bulunamamıştır.
