Connect with us

Diyet

Duygu Durum ve Beslenmeyle İlişkisi

Duygu Durum ve Beslenmeyle İlişkisi | 2 Ekim 2023

Duygu Durum ve Beslenmeyle İlişkisi Nedir?

Beslenme; sağlığı korumak, geliştirmek ve yaşam kalitesini yükseltmek için bilinçli yapılması gereken bir davranıştır. Beslenme ihtiyacının karşılanması, biyolojik gerekliliğinin yanı sıra psikolojik açıdan da önemlidir. Bireyler öfkelendiklerinde ya da kendilerini baskı altında hissettiklerinde normalden daha fazla yiyecek tüketebilirler. Bu durum psikolojik faktör olarak açıklanmaktadır. Aynı şekilde heyecanlı ya da aşırı stresli durumlarda hiç yemek yenmemesi de duygusal durumların yemek yeme üzerinde bıraktığı etki ile ifade edilmektedir.

Duygusal yeme olumsuz duygulara karşılık olarak gelişen aşırı yeme eğilimini anlatan bir yeme bozukluğudur. Bireyler arasında farklılıklar olsa da genellikle stres, anksiyete, depresyon, kızgınlık gibi olumsuz duyguların besin tüketimini arttırdığı ve beslenme alışkanlıklarını bozduğu bulunmuştur. Buna karşın, mutluluk ve diğer pozitif duygular besinden zevk alarak yemeyi, sağlıklı besin seçimini ve tüketimini arttırır.

Duygularımızın, iştah ve besin alımı üzerinde % 30-48 oranında artma veya azalmaya sebep olduğu belirtilmektedir.

Robbins ve Fray tarafından yapılan bir araştırmada katılımcıların çeşitli duygusal durumlarda kendilerini hayal etmeleri istenmiş ve farklı duygusal durumlardaki besin tüketimleri kaydedilmiştir. Bu çalışmada gerilim, korku gibi güçlü duygusal durumlarda sıkıntı, depresif ruh hali gibi daha hafif duygu durumlara göre katılımcıların daha az besin tükettiği saptanmıştır. Buna göre, yoğun duygusal durumlarda besin tüketimi azalmakta, buna karşın hafif duygusal durumlarda ise besin tüketimi artmaktadır.

Öfke, korku, hüzün ve sevinç gibi belirli ruh hallerinin, yemek yeme motivasyonu, yiyeceğe duygusal tepkiler, yiyecek seçimi, çiğneme hızı, yutulan miktar, sindirim ve metabolizma ile birlikte yemenin tüm sürecinde yeme yanıtlarını etkilediği bulunmuştur.

Duygusal yiyiciler olumsuz duygulara yiyerek tepki verirler. Olumlu ve olumsuz duygular arasındaki ayrım ve duygusal yemeyi tetikleyen demografik faktörler incelenmiş olup, kadınlarda olumsuz duygulara tepki olarak daha çok abur cubur yeme durumunun gözlemlendiği, erkeklerde ise pozitif duyguları korumak veya geliştirmek için keyif veren gıdaların daha çok tüketildiği bildirilmiştir.

Duygusal yemenin, yemek saatlerinden ziyade gece ve ara öğünlerde ortaya çıkma eğiliminin olduğu bulunmuştur.

Duygusal Yeme Risk Faktörleri:

Çocuklar ve Ergenler

Çocuklar ve ergenlerde kontrolsüz aşırı yemenin giderek yayıldığı görülmektedir. Yapılan bir çalışmada genel ebeveynlik ile duygusal yeme arasındaki ilişki incelenmiş ve ebeveynlik, aile etkileşiminin duygusal yeme üzerinde önemli etkiye sahip olabileceği bildirilmiştir.

Topham ve arkadaşları Hollandalı ergenlerin eğitiminde, düşük anne desteğinin, yüksek psikolojik kontrolün ve yüksek davranışsal kontrolün artan duygusal yeme ile ilişkili olduğunu belirtmiştir.

Sonuçlar çocukları üzerinde daha etkin olan, çocuğun duygularını önemseyen veya çocukları konusunda duygusal açıdan daha duyarlı olan ailelerin çocuklarının, olumsuz duygulara tepki olarak duygusal yeme oranının daha düşük olduğunu göstermektedir.

Levitan ve Davis duygusal yemenin, olumsuz duyguların olduğu dönemlerde hoş gıda tüketiminin tekrarlanan deneyimleriyle bağlantılı takviye süreçlerinden kaynaklanabileceğine işaret etmektedir. Diğer kanıtlar, kişiliğin ve mizacın rol oynadığını ima eder.

Son yıllardaki araştırmalar, stresin kızlarda duygusal yeme için en güçlü tetikleyici olduğunu göstermektedir. Erkeklerdeki duygusal yeme oranı kızlardakine benzer çıkmıştır. Ancak erkeklerdeki duygusal yeme tetikleyicileri kızlara göre daha spesifik olmayan duygusal faktörlerdir.

Advertisement

Obez Bireyler: Psikosomatik teori duygusal yemek yemenin obezitenin etiyolojinde etkin rol oynadığını göstermektedir. Obez kişiler önceden öğrenilmiş deneyimler nedeniyle duygusal stresi azaltmak için besinleri kullanarak açlığı azaltma ya da baskılama eğilimi göstermektedir. Bir çalışmada obez ve normal bireylerin stres ve anksiyeteyi tetikleyen duygulardaki yeme yanıtları karşılaştırılmış ve sonucunda obez katılımcıların duygusal yeme puanlarının yüksek olduğu saptanmıştır.

Duygusal Yemeyi Kontrol Altına Almak İçin Çözüm Önerileri

Duygusal yeme ve aşırı yeme davranışını önlemenin ilk yolunun farkındalık olduğunu söyleyebiliriz. Hangi duygular karşısında hangi besinleri yemek istiyoruza yanıt ararsak bu süreci daha rahat atlatabiliriz. Hangi duyguların sizde aşırı yeme hissi uyandırdığını bilirsek önlem almak da kolay olur. Yediklerimizi yazmak bu konuda bize yardımcı olabilir.

Yediklerimizin fiziksel açlık sonucu oluşmadığını düşünürsek yediklerimizi yazarken bizi yemek yemeğe iten duygularımızı da not almalıyız. Bu günlük sonunda en çok hangi duygunun bizi ne tür yemeklere ittiğini görebiliriz. Gün içinde yediğiniz yemekleri ve yanına yerken hissettiklerinizi yazabilir ve hangi duyguların sizde aşırı yeme hissi uyandırdığını anlayabilirsiniz.

Farkındalıkla Beslenme:

Besinlere beş duyuyla temas etme, sadece yemeğe odaklanarak yavaş bir şekilde yeme, yemeğin tadını fark etme, açlık sinyallerini fark etme, yemeğin tabağa gelene kadarki öyküsünü düşünme gibi alıştırmalardan oluşmaktadır. Farkındalık (mindfulness) meditasyonunun fazla yemeyi önlediğine dair yapılan çalışmalarda; farkındalık meditasyonunun tıkanırcasına yemek yemeyi ve duygusal beslenmeyi etkili olarak azalttığı sonucuna varılmıştır.

Hareket Etmek:

Fiziksel hareket beden ve beyin bağlantısını bütünleştirmektedir. Fiziksel durumda yapılan değişikliklerin duygu durumunda da değişim yarattığını göstermektedir. Egzersizin fizyolojik etkisi duygusal beslenmeyi önlemede son derece yararlıdır ve böylelikle ağırlık kontrolüne de ekstra yardımcı olmaktadır.

SELİN ÇETİNSÖZ

Medipol University - Nutrition and Dietetics/Gastronomy

Son Eklenenler

Troid ve Gluten Troid ve Gluten
Beslenme3 ay ago

Troid ve Gluten

Troid bezinin fonksiyonları, metabolik süreçler, protein sentezi, vücut sıcaklığı ve daha fazlası gibi vücuttaki bir dizi önemli işlevi düzenler. Troid...

Cilt Sağlığına Faydalı Besinler Cilt Dostu Besinler Vitamin ve Mineraller Cilt Sağlığına Faydalı Besinler Cilt Dostu Besinler Vitamin ve Mineraller
Sağlıklı Yaşam3 ay ago

Cilt Dostu Besinler

Cilt sağlığınız için gerekenler, her biri özenle seçilmiş ipuçları ve taktiklerle bir tık ötenizde. Şimdi okuyun ve cilt sağlığınızı en...

Obezite Hangi Hastalıklara Neden Olur? Obezite Hangi Hastalıklara Neden Olur?
Sağlıklı Yaşam3 ay ago

Obezite Hangi Hastalıklara Neden Olur?

Obezite ve Hastalıklar Bir yemek kültürüne sahip olan toplumumuzda, yemek sadece bir ihtiyaç değil, aynı zamanda bir neşe kaynağı, bir...

Glisemik İndeks ve Glisemik Yük Glisemik İndeks ve Glisemik Yük
Beslenme3 ay ago

Glisemik İndeks (GI)

Glisemik indeks (GI), yiyeceklerin kan şekerini yükseltme yeteneğini ölçen bir sistemdir. Bir besinin glisemik indeksi, o besinin içindeki karbonhidratların kan...

MS (Multipl Skleroz) Hastalığı MS (Multipl Skleroz) Hastalığı
Sağlıklı Yaşam3 ay ago

MS (Multipl Skleroz) Hastalığı

Multipl skleroz (MS), merkezi sinir sistemi olan beyin ve omurilikteki sinir liflerini etkileyen kronik bir hastalıktır. Multipl skleroz, bağışıklık sisteminin...

İnflamatuar Bağırsak Hastalığı İnflamatuar Bağırsak Hastalığı
Sağlıklı Yaşam3 ay ago

İnflamatuar Bağırsak Hastalığı

Yaygın olarak görülen İnflamatuar bağırsak hastalığı (IBD) otoimmün hastalıklar sınıfında yer alan kronik bir sağlık sorunudur. Ülseratif kolit ve crohn...

İltihaplı Romatizma İltihaplı Romatizma
Sağlıklı Yaşam3 ay ago

Romatoid Artrit (İltihaplı Romatizma) Nedir?

Romatoid artrit, bağışıklık sisteminin vücudun kendi hücrelerine saldırması sonucu oluşan kronik bir enflamatuar hastalıktır. Bu durum, özellikle eklemleri etkiler ve...

Cinsel İsteksizlik Cinsel İsteksizlik
Cinsel Sağlık3 ay ago

Cinsel İsteksizlik

Cinsel isteksizlik, cinsel dürtü eksikliği veya libidoda azalma olarak tanımlanır ve birçok erkek ve kadını etkileyebilir. Cinsel isteksizliğin nedeni fiziksel,...

Penis Eğriliği Nedir? Tedavisi Nasıl Yapılır? Penis Eğriliği Nedir? Tedavisi Nasıl Yapılır?
Cinsel Sağlık3 ay ago

Penis Eğriliği Nedir?

Penis eğriliği, ereksiyon halinde penisin yana, yukarı veya aşağı doğru bükülmesi durumudur. Bu durum, Peyronie hastalığı olarak da bilinir ve...

Kolesterol Nedir Kolesterol Nedir
Sağlıklı Yaşam4 ay ago

Kolesterol

Bu makale, HDL ve LDL olmak üzere iki farklı kolesterol türünü ve bunların diyabetle olan ilişkisini anlatır. Kolesterol seviyelerinin önemini...

Diyabetik Ketoasidoz Diyabetik Ketoasidoz
Sağlıklı Yaşam4 ay ago

Diyabetik Ketoasidoz

Diyabetik Ketoasidoz (DKA), yüksek kan şekeri seviyeleri ve vücutta asidin birikmesi ile karakterize bir durumdur. Genellikle tip 1 diyabetli kişilerde...

Şeker Hastalığı Diyabet Şeker Hastalığı Diyabet
Sağlıklı Yaşam4 ay ago

Şeker Hastalığı (Diyabet)

Şeker hastalığı (diyabet), vücudun kan şekerini (glikoz) düzgün bir şekilde kullanamadığı bir durumdur. Glikoz, vücudun enerji kaynağıdır ve yiyeceklerden elde...

Panik Atak Nedir? Nasıl Teşhis Edilir? Belirtileri ve Tedavisi Panik Atak Nedir? Nasıl Teşhis Edilir? Belirtileri ve Tedavisi
Sağlıklı Yaşam4 ay ago

Panik Atak

Panik ataklar, beklenmedik bir anda yaşanabilen, yüksek seviyede korku ve rahatsızlık hissiyle karakterize durumlardır. Bu durumlar genellikle belirli bir tehlike...

Messi’nin Diyet ve Antrenman Programı Messi’nin Diyet ve Antrenman Programı
Spor4 ay ago

Messi’nin Diyet ve Antrenman Programı

Lionel Messi, dünya futbolunun gelmiş geçmiş en büyük oyuncularından biri olarak kabul edilir. Ancak, Messi'nin üstün yetenekleri sadece doğuştan gelen...

Futbolcular Neler Yememeli Futbolcular Neler Yememeli
Spor4 ay ago

Futbolcular Neler Yememeli?

Futbolcular Neler Yememeli: İdeal performans için hangi gıdalardan kaçınmanız gerektiğini öğrenin. Futbolcuların diyetinden çıkarılması gereken gıdalar hakkında bilgi edinin ve...

Ezekiel Ekmeği Ezekiel Ekmeği
Diyet4 ay ago

Ezekiel Ekmeği

Ezekiel ekmeği, tam tahıl ve baklagillerin birleşimiyle oluşturulan sağlıklı ve besleyici bir ekmek çeşididir. Yüksek lif, protein ve sağlıklı yağlar...

Veganlık ve vejetaryenlik Veganlık ve vejetaryenlik
Sağlıklı Yaşam4 ay ago

Veganlık ve Vejetaryenlik

Veganlık ve vejetaryenlik, sağlık, etik ve çevre konularında bilinçli beslenme tercihleridir. Bu makalede, veganlık ve vejetaryenliğin faydaları, beslenme önerileri ve...

D Vitamini ve Bağışıklık Sistemi D Vitamini ve Bağışıklık Sistemi
Vitaminler4 ay ago

D Vitamini ve Bağışıklık Sistemi

D vitamini, bağışıklık sistemi üzerinde önemli bir etkiye sahip olan güçlü bir vitamindir. Bağışıklık sistemi hücrelerinin aktivasyonunu artırır, aşırı bağışıklık...

Kalp Sağlığını Destekleyen Besinler Kalp Sağlığını Destekleyen Besinler
Sağlıklı Yaşam4 ay ago

Kalp Sağlığını Destekleyen Besinler

Sağlıklı bir kalp için beslenme çok önemlidir. Bu makalede, kalp sağlığını destekleyen en iyi besinleri keşfedin. Omega-3 yağ asitleri içeren...

En İyi Uyku Alışkanlıkları ve Uykunun Önemi En İyi Uyku Alışkanlıkları ve Uykunun Önemi
Sağlıklı Yaşam4 ay ago

En İyi Uyku Alışkanlıkları ve Uykunun Önemi

Sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek ve gün içinde enerjik olabilmek için kaliteli bir uyku almak önemlidir. Bu makalede, size en iyi...

Etiketler

Zayiflama.Gen.TR editörleri tarafından hazırlanan bu web sitesindeki bilgiler tıbbi tavsiye yerine geçmemesi gereken bilgileri sağlar. Tıbbi tavsiyeler konusunda uzman sağlık hizmeti sağlayan doktor, kayıtlı diyetisyen, eczacı vb. kişiler tarafından verilmelidir. Diyet, zayıflama veya genel sağlık sorunlarınız hakkında tıbbi desteği konusunda uzman kişilerden almalısınız. Ayrıca sitemizde yayınlanan ürün, hizmet veya kuruluşlar zayiflama.gen.tr tarafından onaylanmaktadır anlamına gelmez. Sitemizi ziyaret eden tüm kullanıcılar bu uyarılarımızı dikkate almış olarak kabul edilir.

© 2023 Zayiflama.GEN.TR. Web Tasarımı SEOLOG SEO Ajansı