Bakır Minerali Nedir?
Makale İçeriği
Sanayide sıkça kullanılan bakır elementi, aslında insan sağlığı için de büyük bir önem taşıyor. Bakırın eksik ya da fazla olmaması gerekmektedir.
Vücudumuzun sağlığı ve işlevini yerine getirebilmesi için bakır elementinin önemi çok büyüktür. Özellikle dokuların yenilenebilmesi ve kemiklerin güçlenmesi için bakır önemli bir rol oynar. Üstelik deri ve saç sağlığı için de önemli bir yere sahiptir. Protein sentezleme, alyuvarların oluşumu ve enerji üretimi için bakır elementi her insanda yeterli oranda bulunmalıdır.
Ancak bakır vitamininin takviye olarak alındığı durumlarda miktarına çok dikkat edilmelidir. Aksi halde ciddi zehirlenmeler söz konusu olabilmektedir. Ayrıca şizofreni, kanser, bunaklık, hipertansiyon, depresyon ve zihinsel – bedensel rahatsızlıklar da bakır elementinin fazla alınmasından kaynaklanan sağlık problemleridir.
Ayrıca bakırın uzun yıllar insan vücudunda eksik olması durumu da, daha sonra düzeltilemeyen bir sorundur. Bu nedenle bakır ideal oranlarda alınmalıdır. Yetişkinler için günlük bakır ihtiyacı 2.5 mg, çocuklarda ise bu oran 1 – 2 mg arasında değişkenlik göstermektedir.
Bakır Eksikliği Nasıl Anlaşılır?
Bakır eksikliği de diğer elementler gibi bazı tetkikler sonucu anlaşılmaktadır. Ancak insanlar, sağlıkları ile alakalı bazı durumlar ile karşı karşıya kaldıklarında bakır elementinden eksik olduklarını anlayabilirler. İşte bakır eksikliği söz konusu olduğunda ortaya çıkabilecek komplikasyonlar,
- Kansızlık,
- Kolesterolün sürekli yüksek seyretmesi,
- Kan hücresi sayısının düşük olması,
- Osteoporoz,
- Vücut ısısının düşmesi,
- Kemiklerin çabuk kırılması,
- Doğumda meydana gelebilecek kusurlar,
- Enfeksiyonlardan çabuk etkilenme,
- Kalp atışlarında meydana gelen düzensizlik,
- Tiroid rahatsızlıkları,
- Damarlarda genişlik,
- Büyüme gerilikleri,
- Sürekli uyuşukluk hali,
- Deride solgunluk,
- Saçta dökülmeler,
- İshal,
- Cilt altında meydana gelen kanamalar,
- Ödem ve ciltte geçmek bilmeyen yaralar,
Bakırın Faydaları?
Bakırın insan sağlığına pek çok önemli faydası bulunmaktadır. Bebeklikten yaşlılığa kadar, her insanda belli oranlarda bakır mineralinin bulunması şarttır. İşte bakırın önemli faydaları;
Büyüme geriliklerini engeller: her bireyin normal ve sağlıklı büyüme skalası bulunur. Yaşıtlarına göre daha kısa ve zayıf kalan çocuklarda çoğu zaman büyüme geriliği söz konusu olmaktadır. Bakır, doğru büyüme için çok önemli bir mineraldir. Eksikliği organların ve dokuların yeterli büyüyememesine ve işlevlerini yerine getirememesine sebep olmaktadır. Ayrıca iskelet ve sinir sistemi için de çok büyük bir role sahiptir.
Melanini düzenler: cilt, saç ve gözlerimiz melanin pigmenti ile renk almaktadır. Bu pigmentin az olması albino gibi hastalıklara yol açmaktadır. Bakır melanini düzenleyerek, daha genç ve diri görünmemizi sağlamaktadır.
Sarkma kırışıklıkları engeller: hemoglobin ve miyelin sentezinde önemli bir rol oynayan bakırın cilt güzelliği üzerinde de etkileri büyüktür. Özellikle sarkma ve kırışıklıkların erken oluşmasını ciddi oranda etkileyebilir. Cildin yıpranmış görüntüsünü arındırır.
Beyni uyarır: bakır elementinin fazla olduğu gıdalar, beyin uyarma özelliği fazla olan gıdalardır. Özellikle unutkanlık gibi sorunlar bakır mineralinin azlığından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle diyet yapan insanların, bakır elementi yüksek gıdalar tüketmesi gerekmektedir.
Enerji üretir: bakır eksikliği olan insanlar genellikle sürekli uyuşuk ve yorgundur. Enerji deposu olan adenosin trifosfatın sentezlenmesine önemli bir rol oynayan bakır, vücudun enerjik olmasını da sağlayan elementtir.
Troidler için önemlidir: tiroid bezleri düzgün çalışmadığında pek çok sağlık sorununu da beraberinde getirir. İşte bu noktada da bakıra düşen görev oldukça fazladır. Bakır minerali tiroidlerin düzgün çalışmasını sağlamaktadır.
Bağışıklığı düzenler: Bakır eksikliğinin belirtileri dendiğinde düşük bağışıklık başta gelmektedir. Sık sık hastalanmak bakırdan yoksun olunduğunu gösterir. Çünkü bakır bağışıklığı güçlendiren bir mineraldir.
Kolesterolü düşürür: sürekli yüksek kolesterol şikâyeti olan insanların bakır seviyelerine muhakkak bakılmalıdır. Bakır minerali kolesterolü düzenleyici bir etkiye sahiptir.
Bakır Hangi Besinlerde Bulunur?
Her element gibi bakırı da doğal besin maddelerinden almak mümkündür. Üstelik birazdan sayacağımız besinlerden tüketmek, günlük bakır ihtiyacının yüzde 70’ini karşılayacaktır. İşte bakır ihtiyacını karşılayan bu besinler,
- Ispanak ve lahana gibi koyu yapraklı sebzeler,
- Ananas,
- Üzüm,
- Zeytin,
- Keten tohumu,
- Kakao,
- Ay çekirdeği,
- Ceviz,
- Tofu,
- Bal kabağı,
- Pancar,
- Frambuaz,
- Brüksel lahanası,
- Sarımsak,
- Rezene,
- Maydanoz,
- Kivi,
- Fesleğen,
- Brokoli,
- Patlıcan,
- Pırasa,
Tüm bunların yanı sıra kabuklu deniz ürünlerinde ve karideste de bol miktarda bakır bulunmaktadır. Ayrıca zaten yukarıdaki besinlerden herhangi birini gün içerisinde muhakkak tüketmekteyiz. Dolayısıyla bakır eksikliği yaşayan insanların tek tipte bir beslenme alışkanlığı gösterdiğini düşünmek hiç de zor değildir.
Günlük Bakır İhtiyacı
Her insanın günlük bakır ihtiyacı farklıdır. Bebeklikten, yetişkinliğe kadar her insanın günlük olarak alması gereken bakır miktarı bulunmaktadır. İşte yaş aralıklarına göre alınması gereken bakır miktarları,
- 1 ile 3 yaş arası çocuklarda günlük 0,34 mg,
- 4 ile 8 yaş arası çocuklarda günlük 0,4 mg,
- 9 ile 13 yaş arsı çocuklarda 0,7 mg,
- Hamile kadınlarda günlük 1 mg,
- Emziren annelerde günlük 1,3 mg
Eğer diyet uygulanıyor ise yukarıdaki bakır minerali içerikli besinlere, programda muhakkak yer verilmelidir. Ayrıca kabuklu yemişler tüketmek de diyetin bir parçası olmalıdır. Görüleceği üzere bakır minerali daha çok bitkisel gıdalarda yer almaktadır. Bu nedenle etçil bir beslenme alışkanlığı edinmek ve bitkisel gıda tüketmemek bakır eksikliğini de beraberinde getirecektir.
Ayrıca karaciğer vücudumuzda bulunan bakır mineralini düzenlemede büyük bir rol üstlenir. Dolayısıyla karaciğer rahatsızlıkları bakırın vücut tarafından etkin kullanılamamasına neden olabilmektedir. Görüleceği üzere bakırın faydaları oldukça geniş bir yelpazede incelenmektedir.
